نقد و بررسی انیمیشن Dragon 2 (چگونه اژدهایتان را آموزش دهید ۲)

کارگردان : Dean DeBlois

نویسندگان : Dean DeBlois, Cressida Cowell

صداپیشگان : Jay Baruchel, Cate Blanchett, Gerard Butler

خلاصه داستان : چند سال پس از وقایع قسمت اول استوئیک تنومند کماکان بر دهکده ریاست می‌کند، اما در تلاش است پسر لجبازش هیکاپ را متقاعد کند تا ریاست را به دست گیرد. هیکاپ خودش را فرد مناسبی برای رهبری نمی‌داند و ترجیح می‌دهد با اژدهایش "بی دندان" به این طرف و آن طرف پرواز کند و قلمروهای جدیدی کشف نماید. تا اینکه متوجه می‌شود که یک فرمانروای ظالم به نام دراگو در حال جمع آوری یک ارتش اژدهاست...

این یک اصل بدیهی در صنعت فیلمسازی است که هرگاه در یک انیمیشن علائم سودآوری مشاهده شود، بالافاصله تبدیل به زیربنای قسمتهای بعدی می‌شود. متاسفانه وقتی پول بجای خلاقیت تصمیم گیر باشد ، مثل این است که گاری اسب را بکشد. اگر سه‌گانه بی‌نظیر «داستان اسباب بازی‌ها» را کنار بگذارید، احتمال یافتن یک قسمت دوم عالی در یک مجموعه انیمیشن به صفر میل می‌کند. نویسنده/کارگردان این انیمیشن یعنی دین دیبلویس وقتی موافقت کرد دنباله‌ای بر فیلم بسیار موفق خود در ۲۰۱۰ یعنی «چگونه اژدهایتان را آموزش دهید» بسازد، می‌دانست با این مشکل مواجه خواهد شد، بنابراین در حرکتی قابل تقدیر، بجای اینکه کار آسان را انتخاب کند و همان کارهای قبلی را دوباره با رنگ و لعاب جدید تکرار نماید، تصمیم گرفت محدوده این دنیا و شخصیت‌هایش را بسط دهد و با «چگونه اژدهایتان را آموزش دهید ۲» قدم به قلمروهای تاریک‌تر و جدی‌تری بگذارد. گرچه گاه و بیگاه لحظاتی از فیلم اضافی به نظر می‌رسند، محصول نهایی در دید کلی بیشتر شبیه به یک ضمیمه طبیعی و همخوان برای داستان اصلی است تا اینکه صرفا بهانه‌ای برای فتح گیشه‌ها باشد.

«چگونه اژدهای خود را آموزش دهید ۲» چند سال پس از وقایعی که در قسمت اول بازگو شده بود اتفاق می‌افتد. در دهکده کوچک وایکینگ‌ها حالا نه تنها به گرمی از اژدهاها استقبال می‌شود، بلکه اژدهاها اصطبل‌هایی دارند که مخصوص آنها ساخته شده است. استوئیک تنومند (با صداپیشگی جرارد باتلر) کماکان بر دهکده ریاست می‌کند، اما در تلاش است پسر کله شقّش هیکاپ (با صدای جِی باروچل) را متقاعد کند تا مسند ریاست را به دست گیرد. هیکاپ خودش را فرد مناسبی برای رهبری انسانها نمی‌داند و ترجیح می‌دهد با اژدهایش "بی دندان" به این طرف و آن طرف پرواز کند، مانورهای هوایی انجام دهد و قلمروهای جدیدی کشف نماید. نامزد و احتمالا همسر آینده‌اش استرد (با صدای امریکا فِرِرا) بر این باور است که او خودش را دست کم می‌گیرد.

همچنان که هیکاپ به گشت و گذار در دنیای اطراف می‌پردازد، به گروهی از "شکارچیان اژدها" برمی‎خورد که به او خبر می‌دهند یک فرمانروای ظالم به نام دراگو (با صدای جایمِن هانسو) در حال جمع آوری یک ارتش اژدهاست. هیکاپ با این اعتقاد که گفتگوی مسالمت آمیز آتش طمع دشمن برای حمله را فرو خواهد نشاند، بر خلاف دستورات صریح پدرش تصمیم می‌گیرد به دنبال دراگو بگردد. اما اوضاع بر وفق مراد پیش نمی‌رود و هیکاپ اسیر کمین یک اژدها سوار درنده خو به نام والکا (با صدای کیت بلانشت) می‌شود، کسی که وقتی هویتش آشکار می‌شود، باعث می‌شود مرد جوان در اولویت‌هایش تجدید نظر نماید.

فیلمهای انیمیشنی برجسته‌ای که مخاطبانشان عموما کودکان هستند محتویات و موضوعات مورد پسند خانواده‌ها را در قالب پیامهایی آشنا و آشکار القا می‌کنند و «چگونه اژدهایتان را آموزش دهید ۲» نیز حرفهایی درباره وفاداری، دوستی و خانواده دارد که عنوان نماید. این داستان در مورد بزرگ شدن هیکاپ است که مجبور است به اقتضای شرایط شخصیت خود را نشان دهد. لحن این قسمت نسبت به داستان اصلی تاریکتر است. در حالی که «چگونه اژدهایتان را آموزش دهید» در کل یک داستان و ماجراجویی فانتزی شاد و خرم داشت (با مقادیری محتویات عاشقانه کنترل شده)، این دنباله گذرش به لحظاتی می‌افتد که از آنها برای طرح نظراتی در مورد مرگ و فناپذیری استفاده می‌کند. صحنه‌های اکشن فراوانی در این قسمت گنجانده شده و این از نظر حفظ علاقه مخاطبان جوان الزامی است، اما به هیچ وجه اجازه نمی‌دهد با اطمینان احساس کنید که "همه چیز درست می‌شود."

«چگونه اژدهایتان را آموزش دهید ۲» از نظر بصری جالب توجه است، اما هیچ چیز تازه‌ای ارائه نمی‌کند. این انیمیشن رضایت بخش است، اما آنچنان که باید و شاید مخاطب را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد و در آن با لحظه‌ای که موجبات شگفتی‌اش را فراهم آورد مواجه نمی‌شود. دیبلویس در خلق این دنیایش موفق عمل کرده است، با این حال عمده آنچه که در اینجا به وجود می‌آورد مدیون چیزی است که در قسمت قبل ساخته بود. این فیلم چندین دسته از اژدهاها را به صحنه می‌فرستد، که بیشتر کارتونی و کاریکاتوری هستند تا اینکه درنده و وحشی باشند، ولی یک گونه "آلفا"ی جدید در این قسمت وجود دارند که شبیه به فراری‌هایی از یک فیلم گودزیلایی هستند. حالت سه بعدی طبق معمول به خوبی پرداخته شده اما الزامی نیست، نه اینکه از نظر تکنیکی یا شمایل و زیبایی نقصی داشته باشد، اما با توجه به آنچه ارائه می‌کند ارزش پول اضافی که باید پرداخت را ندارد.

هنوز زود است که بگوییم آیا «چگونه اژدهایتان را آموزش دهید ۲» نماینده‌ی درخوری برای ارزیابی سطح انیمیشن‌های ۲۰۱۴ هست یا خیر. این انیمیشن به اندازه «فیلم لگو/The Lego Movie» رضایت بخش و جذاب نیست، اما نسبت به فیلمهای خانوادگی معمولی که این روزها به این مدیوم رخنه کرده‌اند، یک سر و گردن بالاتر قرار می‌گیرد. میزان خشونتی که در «چگونه اژدهایتان را آموزش دهید ۲» در قالب جنگ و مرگ به تصویر کشیده شده است، احتمالا برای کودکان بیش از حد زیاد باشد. با این حال و با در نظر گرفتن این هشدار، این انیمیشن می‌تواند زمینه یک سرگرمی تمام و کمال را برای والدین و فرزندان نوجوانشان مهیا نماید.

اختصاصی نقد فارسی

مترجم: سید مجتبی حسینی